Της ΛΩΡΑΣ ΣΠΥΡΟΠΟΥΛΟΥ
Η καταναλωτική συμπεριφορά των παιδιών-εφήβων, ηλικίας 6 έως 13 χρόνων, τέθηκε υπό το μικροσκόπιο του Κέντρου Ανάπτυξης Εκπαιδευτικής Πολιτικής (Κ.ΑΝ.Ε.Π) της Γ.Σ.Ε.Ε, το οποίο σε συνεργασία με τη Γραμματεία Καταναλωτικού Κινήματος της ΓΣΕΕ και την Ένωση Εργαζομένων Καταναλωτών Ελλάδας (Ε.Ε.Κ.Ε) πραγματοποίησε ημερίδα με θέμα «Γονείς και παιδιά -Σημερινοί και αυριανοί καταναλωτές στις νέες συνθήκες». Αποσκοπώντας για ακόμη φορά στον απολογισμό αλλά και τον, επί της ουσίας, προβληματισμό σχετικά με την προστασία των δικαιωμάτων των «μικρών» καταναλωτών και με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Καταναλωτών, η εν λόγω έρευνα αναδεικνύει με τρόπο ανάγλυφο τη σημασία της προστασίας των παιδιών ως καταναλωτών, ως τελικών αποδεκτών προϊόντων και συγχρόνως ως παραγόντων διαμόρφωσης των κυρίαρχων μελλοντικών προτύπων και συμπεριφορών. Πλέον τα παιδιά, αδιαμφισβήτητα, συμμετέχουν με ιδιαίτερα ενεργό τρόπο σε συναλλακτικές πράξεις και διαδικασίες κατανάλωσης.
Όπως προκύπτει από την πανελλαδική έρευνα της ΓΣΕΕ το μέσο μηνιαίο χαρτζιλίκι τους ανέρχεται περί τα 50 ευρώ μηνιαίως, ποσό που δαπανάται στην ημερήσια κατανάλωση ειδών διατροφής χρηματικής αξίας 2 ευρώ, με μία προσαύξηση 0,5 ευρώ για αγορές μη διατροφικού χαρακτήρα. Επί της ουσίας, δηλαδή, λειτουργεί ως χρηματικό υποκατάστατο του προγεύματος/κολατσιού, κατάσταση για την οποία ευθύνεται κυρίως ο γονέας. Ο ελλιπής διαθέσιμος χρόνος του σε συνδυασμό με την επιθυμία του να απεμπλακεί πλήρως από την όλη διαδικασία του πρωινού εντείνει, μάλιστα, την έμφυτη ροπή των παιδιών να καθορίζουν τις καταναλωτικές επιθυμίες τους όχι μόνο από τις προσωπικές ανάγκες του per se αλλά και από την εικόνα των συνομηλίκων-συμμαθητών τους.
Επιπροσθέτως, το χαρτζιλίκι των μαθητών, λαμβάνοντας υπόψη τον συνολικό αριθμό των μαθητών στη χώρα μας, αντιπροσωπεύει μια αγορά 800.000.0000 ευρώ ετησίως. Αποτελούν δε, μια στοχευμένη κατηγορία καταναλωτών σε είδη διατροφής, στις τηλεπικοινωνίες, στα περιοδικά , στα νέα μέσα μαζικής επικοινωνίας αλλά και στο διαδίκτυο. Ενδιαφέρον στοιχείο της έρευνας είναι αυτό που αφορά στην αγοραστική δύναμη των μικρών καταναλωτών, η οποία συνεχώς αυξάνεται και δύναται να επηρεάσει σημαντικά τις αποφάσεις αγορών στην οικογένεια. Συγκεκριμένα, περισσότερα από τα 2/3 όλων των αγορών που πραγματοποιούν οι γονείς για το παιδί, έχουν παρακινηθεί από το ίδιο το παιδί. Ωστόσο, κρίνεται επιτακτική η παρέμβαση του γονέα αλλά και του σχολείου, προκειμένου να αναπτύξουν την ικανότητα των παιδιών για ορθές καταναλωτικές αποφάσεις.
Ενδεχομένως να μην είναι σε θέση να αποτρέψουν πλήρως ή να ελέγξουν τον καταιγισμό των μηνυμάτων που αυτά δέχονται, μπορούν, ωστόσο, να φιλτράρουν τα μηνύματα μέσα από την ενημέρωση των παιδιών τους αναφορικά με τον «καταναλωτικό ιμπεριαλισμό, ο οποίος διαρκώς ανανεώνει τις μεθόδους του, διαρκώς διευρύνει τους κατακτητικούς στόχους του και με ‘δούρειο ίππο’ την παραπλανητική και αθέμιτη διαφήμιση διεισδύει παντού». Ας μην ξεχνάμε, άλλωστε, ότι οι σωστές καταναλωτικές επιλογές των παιδιών του σήμερα αποτελούν διακύβευμα υψηλής σημασίας, καθώς θα μετουσιωθούν σε πρακτικές των γονέων τού αύριο.