Η Ένωση Εργαζομένων Καταναλωτών Ελλάδας με αφορμή την Παγκόσμια ημέρα Καταναλωτή, πραγματοποίησε την Τετάρτη 9/3/2011 Ημερίδα με Θέμα:
«Γονείς και παιδιά – Σημερινοί και αυριανοί καταναλωτές στις νέες συνθήκες»
Στην Ημερίδα παρουσιάσθηκαν και τα αποτελέσματα της έρευνας με θέμα: «Οι καταναλωτικές συνήθειες των παιδιών σύμφωνα με τις απόψεις των γονέων»
Η έρευνα πραγματοποιήθηκε από τη χρονική περίοδο 13 Σεπτεμβρίου 2010 έως τις 16 Φεβρουαρίου 2011 και είναι αποτέλεσμα της επεξεργασίας 2361 ερωτηματολογίων, τα οποία αποτέλεσαν το αντικείμενο στατιστικής μελέτης.
Τα ερωτηματολόγια διανεμήθηκαν σε Δημοτικά Σχολεία όλης της χώρας και η διανομή -συλλογή έγινε από τα κατά τόπους Εργατικά Κέντρα.
Η έρευνα αποσκοπούσε στην καταγραφή των βασικών στάσεων των γονέων, παιδιών ηλικίας 6-13 ετών, στη διαχείριση των καταναλωτικών αναγκών και επιθυμιών των παιδιών τους.
Τα βασικά ευρήματα της έρευνας είναι τα ακόλουθα:
-Το μέσο μηνιαίο χαρτζιλίκι που παρέχεται στα παιδιά του δείγματος ανέρχεται στο ποσό των 50,41 €. Αυτό, ωστόσο, κυμαίνεται από 58,52€ για τα μοναχοπαίδια μέχρι τα 37,55€ για τις πολυμελείς οικογένειες με 4 παιδιά και κατέρχεται στα 21,256 για τις πολυμελείς οικογένειες με 5 παιδιά.
-Τα μοναχοπαίδια είναι κατά μέσο όρο 3 φορές περισσότερο ευνοημένα έναντι των παιδιών με αδέλφια.
-Τα παιδιά των εργοδοτών λαμβάνουν χαρτζιλίκι που είναι από 2 έως 5 φορές μεγαλύτερο από το χαρτζιλίκι που λαμβάνουν τα
παιδιά των ανέργων.
-Τα παιδιά στην επαρχία φαίνεται να είναι περισσότερο «κακομαθημένα» από τα παιδιά στις μεγάλες πόλεις. Η λειτουργούσα διευρυμένη οικογένεια (παππούς- γιαγιά, θείος -θεία) συμβάλλει θετικά προς αυτή την κατεύθυνση.
-Το χαρτζιλίκι λειτουργεί ως ένα βαθμό ως το χρηματικό υποκατάστατο του προγεύματος /κολατσιού. Από την πλευρά του γονέα , ο κύριος λόγος για την υποκατάσταση αυτή εμφανίζεται να είναι ο ελλιπής διαθέσιμος χρόνος του γονέα(58,2%) . Από την πλευρά του παιδιού , ο κύριος λόγος εμφανίζεται να είναι η προτίμηση για τις συλλογυεότητες που διαμορφώνονται στις καντίνες των σχολείων και στους συναφείς αγοραίους χώρους εστίασης (59,6%).
-Οι γονείς επιθυμούν να απεμπλακούν πλήρως από την όλη διαδικασία πρωινού /κολατσιού. Προτιμούν τη διατροφή των παιδιών στο σχολείο (96,3%)και είναι ενημερωμένοι για τα προϊόντα που τα παιδιά τους καταναλώνουν στο σχολείο (82,0%). Υστερούν στη γνώση των προϊόντων που μπορούν να πωλούνται στα σχολεία (68,1%). Η διατροφή των παιδιών στο σχολείο θα απαλλάξει την οικογένεια τουλάχιστον από τα 2/3 του χαρτζιλικιοού που δίνουν στα παιδιά τους το οποίο διατίθεται καθημερινά σε είδη
διατροφής.
-Το παιδί εκδηλώνει τις επιθυμίες του για την αγορά συγκεκριμένων προϊόντων που καταναλώνονται στο σπίτι (59,7%) και συμμετέχει στα ψώνια για το σπίτι (85%).
-Η αγορά διαρκών καταναλωτικών αγαθών (ένδυση και υπόδηση) έχει σαφώς διαπραγματευτικό χαρακτήρα ανάμεσα στο παιδί (38,3%) και το γονέα (61,7%) καθότι οι επιθυμίες του παιδιού καθορίζονται σε σημαντικό βαθμό όχι μόνο από τις προσωπικές ανάγκες του per se, αλλά και από την εικόνα των συνομηλίκων του συμμαθητών του (81,7%).
-Στο πλαίσιο αυτό ο γονέας είναι έντονα παρεμβατικός 993,5% και στην περίπτωση των επιθυμιών «αυθόρμητων» αγορών του παιδιού γίνεται μεγάλη διαπραγμάτευση ανάμεσα στο γονέα και το παιδί (91,4%).
-Η πρόληψη των πληροφοριών που απαιτούνται για τη διαμόρφωση της καταναλωτικής συνείδησης των γονέων είναι πολύτροπη και αποσπασματική.
Οι προτάσεις που διατυπώθηκαν στην Ημερίδα συμπεριλαμβάνουν και τις ακόλουθες:
-Ο πυρήνας θεσμικής διαχείρισης της αγωγής του καταναλωτή οφείλει να είναι το σχολείο αλλά επίσης και όλα τα εκπαιδευτικά ιδρύματα , οι ένοπλες δυνάμεις και οι οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών όπως είναι τα Εργατοϋπαλληλικά Κέντρα και οι Ενώσεις Καταναλωτών.
-Η σχολική αγωγή των μικρών καταναλωτών οφείλει να διενεργείται στο ολοήμερο σχολείο με συμπληρωματικά επίκεντρα την διατροφή στο σχολείο και τον αθλητισμό και χορό.
-Η δικτυακού τύπου συσχέτιση του σχολείου με φορείς παροχής άθλησης και χορού αποτελεί δομικό στοιχείο του « νέου» σχολείου.
-Η διάχυση της καταναλωτικής πληροφόρησης οφείλει να ακολουθεί τη θεσμική ροή:σχολείο-παιδί-γονείς-συνυπευθυνότητα γονέων-
παιδιών-αυτόνομη καταναλωτική συμπεριφορά «μικρών» καταναλωτών.
-Οι γονείς οφείλουν να υιοθετούν μια στάση βαθμιαίας συνυπευθυνοποίησης με τα παιδιά στην οικονομική διαχείριση της καταναλωτικής δαπάνης των παιδιών.
-Οι προμηθευτές οφείλουν να αναρτούν προειδοποιητικές επιγραφές στους χώρους πώλησης/ παροχής υπηρεσιών για τις δυσμενείς συνέπειες της υπερκατανάλωσης και της χρήσης προϊόντων για άλλες χρήσεις εκτός εκείνων για τις οποίες έχουν σχεδιαστεί.
-Εμφάνιση προειδοποιητικό messaging (pop ups) από τα sites για τις επιβλαβείς συνεπείς της συνεχούς χρήσης ηλεκτρονικού υπολογιστή πέρα από μια ορισμένη χρονική διάρκεια.
-Οι προμηθευτές οφείλουν να χρησιμοποιούν σημάνσεις ηλικιακής καταλληλότητας (π.χ. προϊόν κατάλληλο για ηλικίες από … μέχρι…).
-Η Ελληνική Στατιστική Αρχή οφείλει να καταρτίσει Δείκτη Τιμών «Μικρού» Καταναλωτή για να παρακολουθεί την εξέλιξη των τιμών των προϊόντων που καταναλώνουν τα παιδιά καθώς και τα μωρά.
-Στις έρευνες της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής η κατηγορία δαπανών «Αναψυχή/ Πολιτισμός» να αναλύεται στις ακόλουθες 4 επιμέρους κατηγορίες: Αναψυχή/Αθλητισμός/ Χορός/Πολιτισμός.
-Πρέπει να καταστεί υποχρεωτική η διεξαγωγή σεμιναρίου αγωγής καταναλωτή διάρκειας 1 εβδομάδας σε: α) όλα τα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα πάσης φύσης και μορφής (ΑΕΙ, ΤΕΙ, ΙΕΚ. Κ.λπ.) καθώς και β) στις Ένοπλες Δυνάμεις.
Ο Γενικός Γραμματέας Καταναλωτή του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης κος Δημήτρης Σπυράκος, ο οποίος παρευρέθηκε, επεσήμανε ότι: «τα παιδιά και οι νέοι αποτελούν μια ιδιαίτερα στοχευμένη κατηγορία καταναλωτών σε είδη διατροφής, στις τηλεπικοινωνίες, στα περιοδικά, στα νέα μέσα μαζικής επικοινωνίας, στο διαδίκτυο, στα οποία και αφιερώνουν το συντριπτικό μέρος από το χαρτζιλίκι τους».
Γι’ αυτό θεωρεί ιδιαίτερα σημαντικό στη χώρα μας να ξεκινήσει η εκπαίδευση του καταναλωτή από το σχολείο, μια πρόταση ταυτόσημη και σύμφωνη με την πρόταση της Ένωσης μας.